De nieuwe indexcijfers zijn: De Troostwijk-index voor bedrijfsgebouwen en kantoren: 133,4 De Troostwijk-index voor woningen:…
De Troostwijk jaarindexcijfers betreffen een voorspelling voor de kostenstijging op jaarbasis. De voorspelling wordt gedaan op basis van de verwachte loonkostenontwikkeling en de verwachte prijsontwikkeling van grondstoffen en materialen. De afgegeven cijfers wijzigen niet meer. Indien de voorspelling te laag of te hoog uitvalt ten opzichte van de daadwerkelijke prijsontwikkeling gedurende het jaar, zal er in het daarop volgende jaar automatisch een correctie plaatsvinden om hiervoor te compenseren.
De Troostwijk indexen geven de structurele kostenontwikkeling weer. Conjuncturele invloeden en prijspieken en -dalen als gevolg van geopolitieke ontwikkelingen worden hier zo veel mogelijk uitgefilterd.
2024 | 2025 | % | |
Bedrijfs- en kantoorgebouwen | 130,0 | 138,2 | +6,3% |
Woningen | 128,7 | 135,1 | +5,0% |
Bedrijfsinventaris | 126,8 | 131,5 | +3,7% |
2019 = 100
ALGEMENE ONTWIKKELINGEN
Hoewel 2024 een minder roerig jaar was dan 2022 en 2023, zagen we opnieuw pieken en dalen in de markten voor grondstoffen en materialen. Vooral in het eerste halfjaar stegen de prijzen om in het tweede halfjaar terug te vallen. Tegenvallende economische berichten uit grote economieën als China en Europa zorgden voor druk op de prijzen. In Nederland zorgde een matig draaiende economie en hoge rentes vooral in het eerste halfjaar van 2024 nog voor een daling van de bouwproductie en de industriële productie, wat voor prijsdruk zorgde voor in Nederland geproduceerde materialen en goederen. De industriële productie in Nederland staat al sinds medio 2022 onder druk mede als gevolg van de slecht draaiende Duitse economie, één van de belangrijkste afzetmarkten voor Nederland.
Hogere lonen waren in 2024 de voornaamste oorzaak dat de bouwkosten en productiekosten van inventaris toch stegen. Zo kreeg de bouwsector er 7% extra loon bij plus een vast bedrag van € 150 voor alle medewerkers. Voor de metaalsector, een belangrijke graadmeter voor de inventaris, geldt een vergelijkbare ontwikkeling. De CAO’s lopen hier wel langer dan voor Bouw en Infra. Metalektro verhoogt de lonen stapsgewijs met 9% in de periode 1-6-2024 tot en met 31-12-2025. Metaal en Techniek (ook installatiebedrijven in de bouw vallen hieronder) verhoogt de lonen met 10% en een vast bedrag van € 100 in de periode 1-4-2024 tot en met 1-2-2026. Voor Metalektro geldt dat circa twee derde van de loonsverhoging in 2025 valt en voor Metaal en Techniek circa de helft.
Voor 2025 verwachten wij dat de bouw- en productiekosten opnieuw zullen stijgen als gevolg van stijgende loonkosten. Door verbeterde economische vooruitzichten (BBP 2025 +1,5%) en dalende rentes zullen de investeringen in de bouw en de productie van de industrie naar verwachting weer stijgen. Prijzen van materialen en grondstoffen zullen mede door de verbeterde vooruitzichten stabiliseren of stijgen in lijn met het langjarige gemiddelde. Geopolitieke ontwikkelingen blijven een onzekere factor in 2025.
Energie, grondstoffen en materialen
De energieprijzen zijn gedurende in 2024 verder gedaald. Echter, nog altijd liggen de energieprijzen voor zakelijk gebruik ruim boven het niveau van 2021. De prijs per kubieke meter aardgas lag in 2024 nog altijd ruim 60% hoger ten opzichte van 2021 en de prijs per Kwh elektriciteit is nog circa 80% (Bron: CBS). In de tweede helft van 2024 was weer licht opwaartse druk op de energieprijzen te zien. Over de langere termijn verwachten wij een structureel hoger niveau van de energieprijzen in vergelijking met 2021.
De ruwe staalprijzen staan al geruime tijd onder druk. Ook in 2024 daalde de staalprijs (circa 15%). Een afnemende vraag wereldwijd zet de prijzen onder druk. Zowel vanuit de bouw, als van uit delen van de industrie was sprake van een afnemende vraag. Eind 2024 werd zelfs het laagste niveau in acht jaar bereikt. Ook de prijzen voor bewerkt staal stonden onder druk in 2024. Opmerkelijk is wel dat andere metalen als aluminium en koper wel in prijs zijn gestegen in 2024. Voor 2025 verwachten we dat de metaalprijzen stabiel zullen blijven. Als de wereldwijde economie wat sneller groeit dan nu wordt verwacht kunnen prijzen licht oplopen.
De olieprijs piekte in het eerste halfjaar tot boven de $ 90 om daarna terug te zakken tot $ 75. Een afname van de vraag en het uitblijven van productiebeperkingen door de olieproducerende landen zorgde voor de daling van de olieprijs. Op basis van de huidige ontwikkelingen verwachten wij voor 2025 een stabiele tot licht hogere prijs. Hierbij aangetekend dat de huidige situatie in het Midden-Oosten (conflict Israël-Gaza-Libanon-Iran) wel zorgt voor grote onzekerheid rond de prijsontwikkeling van olie.
Wat betreft de bouwmaterialen liet 2024 een wisselend beeld zien. Bouwmaterialen waar internationale concurrentie een grote(re) rol speelt zetten de eind 2023 ingezette daling voort (bijv. hout). Voor bouwmaterialen die vooral in Nederland worden geproduceerd (bijv. beton en cement) stabiliseerden de prijzen gedurende 2024, na een forse sprong in 2023.
Eind- en halfproducten van staal (i.e. balkstaal zoals HEB en HEA, IPE-profielen, kokerprofielen e.d.) kenden in 2024 een dalende trend.
Zowel voor beton en cement als voor eind- en halfproducten van staal geldt dat naast een afname van de vraag de daling van de energieprijzen hielpen om de prijzen te drukken. Nu de energieprijzen lijken te stabiliseren en de loonkosten nog altijd blijven stijgen verwachten wij voor 2025 een stabiel tot licht hoger beeld. Andere bouwmaterialen zoals glas, verf en bitumen lieten een wisselend beeld zien in 2024. Zo stegen de prijzen voor verf en bitumen, terwijl de prijzen voor glas daalden. Voor 2025 verwachten wij een stabiel tot licht hoger beeld wat betreft de prijzen voor bouwmaterialen. De verwachting is dat de bouw in 2025 weer licht aantrekt, waardoor de vraag naar bouwmaterialen weer licht zal toenemen.
Loonkosten
Ook in 2025 zullen de lonen nog bovengemiddeld stijgen. Zo heeft Bouw en Infra opnieuw een looneis van 7% neergelegd. De resultaten van Metalektro en Metaal & Techniek zijn bekend en gelden nog voor 2025. Een deel van de in deze CAO’s afgesproken loonstijging zal in 2025 plaatsvinden. Ook in andere sectoren zullen de lonen blijven stijgen. Echter, de piek van de loonstijging lijkt achter ons. In het eerste kwartaal van 2024 piekte de loonstijging op bijna 7% gemiddeld in Nederland. Voor 2025 wordt een gemiddelde van rond de 4% verwacht.
Voor de berekening van onze indexcijfers zijn wij uitgegaan van 7% loonstijging in de bouw en 5% loonstijging in de overige sectoren. Op het moment van schrijven zijn nog geen definitieve resultaten bekend voor Bouw en Infra. Zodra er meer duidelijkheid is zullen de definitieve afspraken in onze kwartaalcijfers worden verwerkt.
Onzekerheid
Ook in 2025 zullen geopolitieke ontwikkelingen, conflicten, overheidsbeleid en het klimaat voor de nodige onzekerheid zorgen. Wat betreft geopolitieke ontwikkelingen zorgt de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen voor onzekerheid. Nu duidelijk is geworden dat Trump aan een tweede ambtstermijn mag beginnen, zijn er binnen Europa grote zorgen over het mogelijke protectionistische beleid dat hij zal gaan voeren en de dreiging van nieuwe importheffingen, wat mogelijk opnieuw zal leiden tot een “handelsoorlog”. Een dergelijk beleid kan zorgen voor een prijsopdrijvend effect gedurende 2025. Daarnaast kunnen handelsconflicten tussen China en het Westen zorgen voor stijgende prijzen voor specifieke grondstoffen, materialen en producten.
De diverse conflicten wereldwijd blijven ook voor onzekerheid zorgen. Het conflict tussen Rusland en Oekraïne blijft de prijzen voor gas in zijn greep houden. Terwijl het conflict in het Midden-Oosten zorgt voor onzekerheid over de prijsontwikkeling van olie. Vooral als Iran dieper in het conflict wordt getrokken zou dit de prijs van olie kunnen opdrijven.
Het beleid van de Nederlandse overheid zorgt ook voor een zekere mate van onzekerheid. Zo wil de regering de woningbouw bevorderen, wat gunstig zou zijn voor de woningproductie. Echter, een stijgende woningproductie zal ook leiden tot stijgende kosten aangezien de vraag naar materialen en personeel zal toenemen. Het beleid met betrekking tot beperking van CO2-uitstoot zal de industrie dwingen tot het doen van investeringen die tot een verhoging van de productiekosten kunnen leiden. Investeringen in infrastructuur en goedkopere duurzame industrie zou op termijn de prijzen positief moeten beïnvloeden. Hoe de regering de doelstelling wil behalen is soms onduidelijk, wat voor onzekerheid zorgt in diverse sectoren.
Het klimaat kan eveneens een rol spelen in de prijsontwikkeling. Steeds extremer weer (orkanen, extreme droogte, overstromingen, etc.) kan ervoor zorgen dat de productie van grondstoffen of de aanvoerlijnen worden verstoord. Dit kan zorgen voor (kortstondige) prijspieken en -dalen.
Kort samengevat verwachten wij op basis van de huidige economische vooruitzichten een stabiel tot licht hoger beeld als het gaat om de prijzen van grondstoffen en materialen. Hogere lonen zullen alsnog zorgen voor een stijging van de bouwkosten en productiekosten van inventaris. Tegelijkertijd blijft er een zekere mate van onzekerheid in de markt die ervoor kan zorgen dat de kosten meer of minder zullen stijgen dan op dit moment wordt verwacht.
TROOSTWIJK KWARTAALINDEXCIJFERS – VOORSPELLING 2025
Om een beter beeld te krijgen van de daadwerkelijke prijsontwikkeling raden wij u aan om onze kwartaalcijfers te volgen. Tevens wijzen wij u erop dat de indexcijfers algemene indexen zijn en niet specifiek gericht op één type vastgoed of sector. Het blijft derhalve verstandig om prijsontwikkelingen in (specifieke) deelmarkten te blijven volgen. Bij twijfel over de waardeontwikkeling kunt u natuurlijk te allen tijde contact opnemen met Troostwijk Taxaties.
Prognose kwartaalindexcijfers 2025
2024 – IV* | 2025 – I | 2025 – II | 2025 – III | 2025 – IV | |
Bedrijfs- en kantoorgebouwen | 131,8 | 133,7 | 135,0 | 137,0 | 138,2 |
Woningen | 128,9 | 131,3 | 132,1 | 134,3 | 135,1 |
Bedrijfsinventaris | 128,3 | 129,6 | 130,5 | 130,9 | 131,5 |
* definitief
Kwartaal IV 2019 = 100
De Troostwijk kwartaalindexcijfers verschijnen elk kwartaal in de maand voorafgaand aan het nieuwe kwartaal voor abonnees op de Indexnieuwsbrief. En worden op de eerste werkdag van elk kwartaal online geplaatst.