Met de Troostwijk kwartaal Index informeren wij u over de ontwikkelingen van de prijzen van bedrijfs- en kantoorgebouwen, woningen en bedrijfsinventaris. Onze indexcijfers geven een indicatie voor de indexatie voor de verzekerde bedragen voor het aankomend kwartaal.

De Troostwijk-index voor bedrijfsgebouwen en kantoren: 124,0
De Troostwijk-index voor woningen: 121,8
De Troostwijk-index voor bedrijfsinventaris: 122,0

	KW1 2023	KW4 2022	KW1 2022	% t.o.v. voorgaande kwartaal	% t.o.v. zelfde kwartaal voorgaande jaar
Bedr./Kantoor	124,0	119,7	110,4	+3,6%	+12,3%
Woningen	121,8	117,4	109,7	+3,7%	+11,0%
Inventaris	122,0	115,1	105,2	+6,0%	+16,0%

Kwartaal op kwartaal zijn zowel de bouwkosten als de productiekosten voor de bedrijfsinventaris sterk gestegen. De sterke stijging is mede toe te schrijven aan de sterke stijging van de loonkosten voor zowel de bouwsector als de productie-industrie. De lonen in de bouw zullen met 5% stijgen in 2023, in januari met 2,5% en in juli met nog eens 2,5%. De stijging in de sector Metaal en Techniek valt nog mee (+3,25% in maart 2023), maar de loonafspraken waren in deze sector al gemaakt voordat de inflatie sterk opliep. Voor de CAO-Metalektro geldt wel een aanzienlijke stijging (+5,5% per december 2022), waar januari 2024 nog eens 3,5% bij zal komen.

In de bouw speelt nog mee dat de kosten voor onderaannemers sneller stijgen dan de lonen van vaste medewerkers. Onderaannemers zitten met goed gevulde portefeuilles en hebben ook te maken met sterk gestegen kosten, die zij bij het aannemen van nieuwe opdrachten doorberekenen aan de hoofdaannemer. In drie jaar tijd zijn de kosten voor onderaannemers met ruim 30% gestegen. In het eerste kwartaal zullen deze kosten naar verwachting opnieuw aanzienlijk hoger liggen.

Er is nog altijd sprake van grote krapte op de arbeidsmarkt in bijna alle sectoren in Nederland. Het vinden van (goed gekwalificeerd) personeel is een enorme uitdaging. De krapte op de arbeidsmarkt kan de loonkosten verder omhoogstuwen. De verwachting is wel dat de krapte in diverse sectoren iets zal afnemen nu de economie aan het afkoelen is.

De prijzen voor bouwmaterialen lijken enigszins te stabiliseren, maar blijven onverminderd op een hoog niveau. Hetzelfde beeld geldt voor de productieprijzen van inventaris. De prijzen voor grondstoffen als olie en staal lieten in het vierde kwartaal een stabiel tot licht lager beeld zien. Hoewel de prijzen voor staal en andere metalen sinds de piek in maart 2022 (kort na de inval van Rusland in Oekraïne) fors zijn gedaald (-35%), liggen de prijzen nog altijd 10% tot 20% boven het niveau aan begin 2021. Voor olie geldt eenzelfde beeld. Ten opzichte van de piek in maart is de prijs van olie met circa 30% gedaald. Ten opzichte van begin 2021 licht de prijs nog altijd circa 67% hoger. Hogere grondstofprijzen werken altijd met enige vertraging door in het eindproduct, waardoor vooral in de tweede helft van 2022 de prijzen sterk begonnen op te lopen. Wij verwachten ook in de eerste helft van 2023 nog aanzienlijk hogere prijzen. In de tweede helft van 2023 zal de stijging afvlakken.

Mede door de sterke prijsstijgingen, onder andere als gevolg van hoge energie- en brandstofprijzen door de oorlog in Oekraïne, is er sprake van een wereldwijde afkoeling van de economie. Hierdoor neemt de vraag af, wat de prijzen weer zal drukken.

Er is nog altijd sprake van grote volatiliteit wat betreft de prijzen voor energie, grond- en brandstoffen. Dit is voornamelijk het gevolg van geopolitieke spanningen (Oekraïne), maar ook Covid-19 heeft nog altijd invloed op de prijzen (zero-Covid beleid China). De vooruitzichten voor 2023 kennen dan ook een grote mate van onzekerheid. Enerzijds zijn er factoren die de prijzen drukken (o.a. afkoelende economie), anderzijds zijn er nog altijd factoren die prijzen omhoogstuwen (o.a. hoge energieprijzen en stijgende lonen).

Voor de komende kwartalen gaan wij voorlopig nog uit van een aanhoudend hoog prijsniveau voor energie, grondstoffen en materialen. Alleen een sterke terugval in de wereldwijde vraag zal de prijzen kunnen dempen. Dit is zeker niet ondenkbaar nu veel landen afstevenen op een recessie. Ook een (snelle) oplossing voor het conflict tussen Rusland en Oekraïne kan de prijzen drukken. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat op zijn vroegst in de tweede helft van 2023 sprake zal zijn van een afzwakking van de prijsstijgingen.

In onderstaande tabel volgt de verwachting voor de komende vier kwartalen. Het betreft een trendmatige ontwikkeling op basis van de laatste data, hierdoor wijkt de voorspelling licht af van de voorspelling gemaakt ten tijde van de publicatie van de jaarcijfers.

Forecast Troostwijk Index (2019 kwartaal 4 = 100)

	KW1 2023*	KW2 2023	KW3 2023	KW4 2023	KW1 2024
Bedr./Kantoor	124,0 (122,5)	126,3	130,2	131,5	132,7
Woningen	121,8 (120,4)	124,0	127,5	128,6	129,9
Inventaris	122,0 (118,8)	123,7	124,9	126,1	127,3

*definitief, tussen haakjes de voorspelling zoals gedaan in het voorgaande kwartaal

Bij de bepaling van de indexcijfers maakt Troostwijk gebruik van een aantal informatiekanalen. Uit al deze informatie wordt een samenstelling gemaakt waaruit een gemiddeld indexcijfer wordt verkregen. De indexcijfers die Troostwijk afgeeft zijn algemene cijfers en niet gerelateerd aan een specifiek type vastgoed (bijv. logistiek, productie, kantoorvilla, eengezinswoning, appartement, etc.) of aan een specifieke branche (bijv. metaal, chemie, diensten, etc.).

Als u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met onze afdeling research, zij zijn bereikbaar via index@troostwijk.nl