Het team van Troostwijk Research heeft zich versterkt met de komst van Adriana Stikic. Adriana…
De nieuwe indexcijfers zijn:
De Troostwijk-index voor bedrijfsgebouwen en kantoren: 131,8
De Troostwijk-index voor woningen: 128,9
De Troostwijk-index voor bedrijfsinventaris: 128,3
Troostwijk-index (2019 kwartaal 4 = 100) |
|
Kwartaal op kwartaal stijgen de bouwkosten voornamelijk als gevolg van hogere materiaalprijzen en hogere kosten voor (onder)aannemers. De productiekosten voor inventaris stijgen door hogere lonen en hogere energieprijzen. De grondstofprijzen laten een wisselend beeld zien. Jaar op jaar is nog altijd sprake van een aanzienlijke stijging van zowel de bouwkosten als de productiekosten voor inventaris. Voornamelijk veroorzaakt door hogere loonkosten.
Bouwkosten
De sector Bouw en Infra is in het tweede halfjaar van 2024 nieuwe CAO-onderhandelingen gestart. De huidige CAO loopt af per 31-12-2024. In 2024 hebben de werknemers er 7% loon bij gekregen. De verwachting is dat de loonstijging in 2025 minder hoog zal zijn.
De prijzen voor de meeste bouwmaterialen stabiliseren of laten kwartaal op kwartaal een lichte stijging zien. Het verschil tussen de bouwkosten voor woningen en utiliteitsbouw ontstaat doordat veelgebruikte materialen in de utiliteitsbouw een wat grotere prijsstijging zien. Vooral staal- en andere metaalproducten laten een stijgende trend zien als gevolg van hogere lonen in de metaalindustrie.
De bouwsector lijkt weer wat uit het dal te klimmen. Nieuwbouwprojecten voor woningen worden weer meer verkocht, waardoor de woningproductie weer langzaam stijgt. Desalniettemin heeft de sector nog altijd last van de hoge rente, de sterk gestegen lonen en hoge grondstof- en materiaalprijzen.
Voor de utiliteitsbouw geldt dat de matige economische omstandigheden in combinatie met hoge bouwkosten zorgen voor een lagere bouwproductie. De marktomstandigheden voor de bouwsector laten wel een lichte verbetering zien met stabiliserende tot licht dalende renteniveaus.
Productiekosten inventaris
De productiekosten van bedrijfsinventaris zijn kwartaal op kwartaal gestegen. Vooral hogere lonen zorgen voor stijgende prijzen. De meeste grondstofprijzen laten een stabiel tot hooguit een licht hoger beeld zien. Metalektro had al in het tweede kwartaal een CAO-akkoord gesloten, waarin is afgesproken dat de lonen in drie stappen stijgen met 9% in de periode tot en met 31-12-2025. Per 1 juni 2024 stegen de lonen met 2,75%, vervolgens komt er per 1-1-2025 3,25% bij en per 1-6-2025 3%. De onderhandelingen voor Metaal en Techniek liepen stroever, maar ook hier is een akkoord bereikt. Gemiddeld is er sprake van een loonstijging van 13% over 22 maanden. Per 1 juli 2024 zijnde lonen met 7% gestegen. Per 1 maart 2025 volgt een structurele loonsverhoging van € 100 per maand (ca. 3% over het gemiddelde loon in de sector). Tenslotte stijgen de lonen per 1-10-2025 opnieuw met 3%.
De markt van grondstoffen laat geen eenduidig beeld zien. De olieprijzen lagen in het derde kwartaal circa 5% onder het niveau van het tweede kwartaal. Voor het vierde kwartaal verwachten wij een stabiel tot licht lager beeld. Voor metalen geldt dat de prijzen van non-ferro metalen, na een forse stijging jaar op jaar (10 tot 15%), stabiliseren. De prijzen voor staal (als grondstof) laten een licht dalende trend zien, welke lijkt af te vlaken. Voor het vierde kwartaal verwachten wij een stabiel prijsniveau.
Na een periode van dalende energieprijzen, liepen de energieprijzen in het derde kwartaal toch weer op, vooral als gevolg van hogere gasprijzen. Storingen bij productiefaciliteiten in Noorwegen en Groot-Brittannië zorgen voor oplopende prijzen. Dit laat zien dat Europa nog altijd zeer afhankelijk is van de gastoevoer uit andere landen. Geopolitieke ontwikkelingen (Rusland-Oekraïne, Midden-Oosten, China-Taiwan, etc.) zorgen voor aanhoudende onzekerheid op de grondstoffenmarkt. Escalatie van de diverse conflicten kan snel doorwerken in de prijzen. Wereldwijd zorgt een daling van de industriële productie in diverse grote economieën (o.a. Duitsland) dat grondstof- en materiaalprijzen relatief stabiel blijven.
Verwachte prijsontwikkeling van enkele belangrijke grondstoffen en materialen:
Grondstof/materiaal | Verwachte prijsontwikkeling | |
Olie | Licht dalend | |
Staal | Stijgend | |
Non-ferro | Stabiel/licht dalend | |
Zand | Stabiel/licht stijgend | |
Cement/beton | Stabiel | |
Bakstenen | Stabiel | |
Hout | Stabiel | |
Glas | Stabiel | |
Kunststof | Stabiel | |
Verf | Licht stijgend | |
Bitumen | Stabiel |
In onderstaande tabel volgt de verwachting voor de komende vier kwartalen. Het betreft een trendmatige ontwikkeling op basis van de laatste data.
Forecast Troostwijk- Index (2019 kwartaal 4 = 100)
KW4 2024* | KW1 2025 | KW2 2025 | KW3 2025 | KW4 2025 | |
Bedr./Kantoor | 131,8 (131,3) | 133,1 | 134,2 | 135,4 | 136,6 |
Woningen | 128,9 (128,6) | 130,0 | 131,0 | 132,0 | 133,0 |
Inventaris | 128,3 (127,7) | 129,6 | 130,9 | 132,1 | 133,3 |
* definitief, tussen haakjes de voorspelling zoals gedaan in het voorgaande kwartaal
Toelichting
Bij de bepaling van de indexcijfers maakt Troostwijk gebruik van een aantal informatiekanalen. Uit al deze informatie wordt een samenstelling gemaakt waaruit een gemiddeld indexcijfer wordt verkregen. De indexcijfers die Troostwijk afgeeft zijn algemene cijfers en niet gerelateerd aan een specifiek type vastgoed (bijv. logistiek, productie, kantoorvilla, eengezinswoning, appartement, etc.) of aan een specifieke branche (bijv. metaal, chemie, diensten, etc.).
Disclaimer
De inhoud van de Troostwijk index alsmede de Indexcijfers zijn en worden met uiterste zorgvuldigheid tot stand gebracht. Troostwijk kan echter niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid, volledigheid en actualiteit van de Troostwijk Index alsmede de Indexcijfers. Troostwijk kan in het bijzonder niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade of consequenties ontstaan door direct of indirect gebruik van de inhoud.